ΕΝΟΡΙΑΚΗ ΖΩΗ

ΕΣΠΕΡΙΝΗ ΟΜΙΛΙΑ 11/2/2025

    Αἰνεῖτε αὐτόν πάντες οἱ Ἄγγελοι αὐτοῦ· αἰνεῖτε αὐτόν, πᾶσαι αἱ δυνάμεις αὐτοῦ … Ὕμνος πᾶσι τοῖς ὁσίοις αὐτοῦ… Πᾶσα πνοή αἰνεσάτω τον Κύριον.

Στόν Ναό τοῦ Θεοῦ «καθένας δοξολογεῖ τόν Θεό. Ἐκεῖ παρίστανται οἱ ἅγιοι Ἄγγελοι... Εἶναι παρών ὁ Κύριος καί ἐξετάζει τίς διαθέσεις τῶν εἰσερχομένων.... Ὅλη ἡ ἐπουράνια στρατιά ἕνα ἔργο ἔχει: νά δοξολογῆ τόν Κύριο. Ὅλη ἡ κτίση, ἡ ἄφωνη καί ἡ ὁμιλοῦσα, ἡ ὑπερκόσμια καί ἡ ἐπίγεια, δοξάζει τόν Κτίστη. Ἄνθρωποι ὅμως ἐλεεινοί δέν δίνουν προσοχή στά λόγια τοῦ Θεοῦ,... δέν λυποῦνται ὅταν ἐνθυμοῦνται τίς ἁμαρτίες τους, δέν τρέμουν τήν Κρίση, ἀλλά χαμογελοῦν καί κάνοντας χειραψίες μεταξύ τους μετατρέπουν τόν οἶκο τῆς προσευχῆς σέ τόπο ἀργολογίας. Ἔτσι γίνονται παραβάτες τοῦ Ψαλμοῦ πού ἐπίμονα ζητᾶ καί λέγει: Ἐν τῷ ναῷ αὐτοῦ πᾶς τις λέγει δόξαν...
"Ὁ Θεός δέν ἔχει ἀνάγκη ἀπό δόξα, ἀλλά θέλει νά γίνης ἐσύ ἄξιος νά δοξασθῆς... Σπεῖρε δοξολογία, γιά νά θερίσης στεφάνια, τιμές καί ἐπαίνους στήν Βασίλεια τῶν οὐρανῶν». (Μέγας Βασίλειος)

Λατρεία καί ἑορτές

α. Ἡ θεία λατρεία
Ἡ θεία λατρεία εἶναι ἡ ἔκφραση ἀγάπης τοῦ ἀνθρώπου πρός τόν Δημιουργό του. Εἶναι ἡ ἀπάντηση τοῦ ἀνθρώπου στήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ. Ὁ χριστιανός ἐκφράζει τήν ἀγάπη του πρός τόν Θεό, εἴτε μέ τήν δοξολογία τοῦ ἁγίου ὀνόματός Του, εἴτε μέ τήν εὐχαριστία του γιά τίς ἄπειρες θεῖες δωρεές, εἴτε μέ τήν αἴτηση τοῦ θείου ἐλέους.

Στήν Παλαιά Διαθήκη, ὁ ἴδιος ὁ Θεός ἔδωσε ἐντολές στόν προφήτη Μωϋσῆ σχετικά μέ τόν τρόπο τῆς λατρείας Του ἀπό τόν ἄνθρωπο. Ἔτσι διαμορφώθηκε ἕνα πλαίσιο τό ὅποιο παιδαγωγοῦσε καί προετοίμαζε τόν ἄνθρωπο γιά τό μυστήριο τῆς θείας ἐνανθρωπήσεως. Μέ τήν ἔλευση τοῦ Χριστοῦ παρῆλθεν ἡ σκιά τοῦ νόμου καί ἐλαμψεν ἡ χάρις τοῦ Κυρίου, ἔλαμψεν ὁ φωτισμός τῶν ψυχῶν μας.
Ἡ λατρεία ἐπικεντρώνεται πλέον στήν τέλεση τοῦ μυστηρίου τῆς θείας Εὐχαριστίας. Ἡ σημασία τοῦ Μυστηρίου αὐτοῦ εἶναι λατρευτική πρός τόν Θεό καί σωτηριολογική γιά τόν ἄνθρωπο. Ἡ λατρεία γίνεται τώρα πνευματική. Ὁ Χριστός εἶπε: Πνεῦμα ὁ Θεός, καί τούς προσκυνοῦντας αὐτόν ἐν πνεύματι καί ἀληθεία δεῖ προσκυνεῖν. «Ἐπειδή ὁ Θεός εἶναι πνεῦμα, δηλαδή ἀσώματος, πρέπει νά προσκυνῆται μέ τρόπο ἀσώματο, δηλαδή μέ τήν ψυχή,... καί ἐπειδή πολλοί νομίζουν ὅτι προσκυνοῦν τόν Θεό μέ τήν ψυχή, ἀλλά δέν ἔχουν καί τήν ὀρθή πίστη γι’ Αὐτόν, ὅπως οἱ αἱρετικοί, γι’ αὐτό προσέθεσε τό ἐν ἀληθείᾳ».

Στήν Καινή Διαθήκη δέν ἔχουμε πλέον θυσίες ἀλόγων ζώων. Ὁ ἄνθρωπος καλεῖται νά προσφέρη ὡς θυσία στόν Θεό τόν ἴδιο τόν ἑαυτό του. Αὐτή εἶναι ἡ λογική λατρεία, ἡ μόνη εὐάρεστη θυσία γιά τὀν Θεό. Ὁ ἀπόστολος Παῦλος μᾶς καλεῖ νά παραστήσουμε τά σώματα ἡμῶν θυσίαν ζῶσαν, ἁγίαν, εὐάρεστον τῷ Θεῷ, τήν λογικήν λατρείαν ἡμῶν. Ἑπομένως «λογική λατρεία δέν εἶναι ἐκείνη πού πραγματοποιεῖται μόνο μέ λόγους καί δοξολογίες καί εὐχαριστίες πρός τόν Θεό, ἀλλά εἶναι καί ἡ κατά Χριστόν ζωή. Ὅταν, δηλαδή, δέν κυριεύει ἐμᾶς τούς Χριστιανούς κανένα ἄλογο πάθος, ἀλλά ὅλες τίς κινήσεις, τίς αἰσθήσεις καί τίς δυνάμεις τῆς ψυχῆς καί τοῦ σώματός μας, τίς κυβερνᾶ ὁ ὀρθός λόγος καί ἡ ἐντολή τοῦ Θεοῦ».

Ἡ λατρεία δέν περιορίζεται σέ μερικά αἰτήματα τοῦ ἀνθρώπου γιά τήν ὑγεία καί τήν εὐημερία του. Λατρεία εἶναι ὁλόκληρη ἡ ζωή τοῦ πιστοῦ. Πηγάζει ἀπό μία καρδιακή διάθεση δοξολογίας τοῦ Θεοῦ γιά τά δῶρα τῆς ἀγάπης Του, καί εἶναι μία ἀνάθεση τῆς ζωῆς μας στόν Θεό. Ἔτσι ἡ λατρεία γίνεται μία κοινωνία ἀγάπης Θεοῦ καί ἀνθρώπου. Ὁ ἄνθρωπος δέχεται τό μέγα ἔλεος τοῦ Θεοῦ, καί ἀντιπροσφέρει μιά καρδιά πού συνεχῶς Τόν δοξολογεῖ καί Τόν εὐγνωμονεῖ.

* * *

Ἡ ἐσωτερική λατρεία, τήν ὁποία ὁ πιστός βιώνει ὡς κοινωνία ἀγάπης μέ τόν Θεό, ἐκφράζεται μέ τήν ἐξωτερική λατρεία. Σ’ αὐτήν συμμετέχει τό σῶμα τοῦ ἀνθρώπου, μέ γονυκλισίες, προσκύνηση τῶν ἱερῶν εἰκόνων, ψαλμωδία κλπ.
Ἡ λατρευτική προσευχή -πού τελεῖται μέσα στούς ἱερούς Ναούς- ἔχει στενή σχέση μέ τήν ἀγάπη τῶν ἀδελφῶν μας. Ἡ ἀγάπη πρός τούς ἀδελφούς δίνει δύναμη στήν ἱκεσία τοῦ πλήθους. Ὁ Ἱερός Χρυσόστομος γράφει: «Μεγάλη εἶναι ἡ δύναμη πού ἔχει ἡ ἱκεσία τοῦ πλήθους. Γι’ αὐτό συγκεντρωνόμαστε ὅλοι μαζί ἐδῶ στόν Ναό, γιά νά ἑλκύσουμε περισσότερο το ἔλεος τοῦ Θεοῦ... Ἡ κατ’ οἶκον προσευχή δέν ἔχει τόση δύναμη, ὅσο... ὅταν ὁλόκληρο τό Σῶμα τῆς Ἐκκλησίας ἀναπέμπη μέ μιά φωνή καί μιά καρδιά τήν δέηση, ὅταν εἶναι παρόντες ἱερεῖς καί ἀνεβάζουν πρός τόν Κύριο τίς προσευχές τοῦ πλήθους τῶν λαϊκῶν».
Ὁ Χριστός μίλησε γιά τήν δύναμη τῶν κοινῶν προσευχῶν: Ἐάν δύο ὑμῶν συμφωνήσωσιν ἐπί τῆς γῆς περί παντός πράγματος οὗ ἐάν αἰτήσωνται, γενήσεται αὐτοῖς παρά τοῦ Πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς. Οὗ γάρ εἰσι δύο ἤ τρεῖς συνηγμένοι εἰς τό ἐμόν ὄνομα, ἐκεῖ εἰμι ἐν μέσῳ αὐτῶν. Ὁ Χριστός μέ τήν παρουσία Του ἁγιάζει τίς συνάξεις τῶν πιστῶν, καί ἀπαντᾶ στά αἰτήματά τους.

β. Οἱ ἑορτές καί οἱ Ἀκολουθίες

Διαβάστε περισσότερα: Ἡ Λατρεία της Εκκλησίας