Ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς εἶναι ἀγενεαλόγητος κατὰ τὴν θεότητα. Ἀνεκδιήγητη εἶναι ἡ γενεὰ τοῦ Χριστοῦ κατὰ τὴν θεότητα, γράφει ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς. Εἶναι δυνατὸν νὰ γενεαλογηθεῖ ὁ Θεός, ἀφοῦ δὲν ἔχει ἀρχὴ καὶ τέλος; «Ἐν ἀρχῇ ἦν ὁ Λόγος, καὶ ὁ Λόγος ἦν πρὸς τὸν Θεὸν, καὶ Θεὸς ἦν ὁ Λόγος».
Προγενέστερους ἀπ’ αὐτὸν δὲν εἶχε ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ καὶ ἔχει μαζὶ μὲ τὸν Πατέρα Του ὄνομα τὸ «ὑπὲρ πᾶν ὄνομα καὶ πάντα λόγον».
Δὲν μπορεῖ ἡ λογικὴ τοῦ ἀνθρώπου νὰ συλλάβει τὴν ὕπαρξη τοῦ Θεοῦ. Γενεαλογεῖται ὁ Χριστὸς κατὰ τὸ ἀνθρώπινο. Ἀφοῦ καταδέχθηκε νὰ γεννηθεῖ ἄνθρωπος καὶ νὰ προσλάβει τὴν ἀνθρώπινη φύση γιὰ τὴν σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου, τότε μποροῦμε νὰ περιγράψουμε τὴν ἀνθρώπινη γενεά Του.
Διαβάζοντας τὸ γενεαλογικὸ δένρο τοῦ Χριστοῦ βλέπουμε καὶ καλοὺς προγόνους καὶ κακούς.
Ὁ Ζιγαβηνὸς θὰ πεῖ πώς, ὅταν ἔγινε ἄνθρωπος, δὲν ἀπέφυγε τὰ «ἡμέτερα ὀνείδη», δηλαδὴ δὲν περιφρόνησε τὶς ἀνθρώπινες πλευρές, ποὺ εἶχαν κάποια ἐλαττώματα μὰ ἁμαρτωλά. Πῆρε τὴν ἀνθρώπινη φύση μὲ ὅλα τὰ ἐλαττώματά της πλὴν τῆς ἁμαρτίας καὶ τὴν θεράπευσε. Μὲ τὶς ἀρετὲς τὶς δικές Του θεράπευσε τὶς δικές μας ἀτέλειες. Ἦλθε σὰν γιατρὸς καὶ ὄχι σὰν κριτής. Βλέπουμε στὸ γενεαλογικὸ Του δένδρο νὰ ἔχει προγόνους μὲ ὄχι καλὴ φήμη. Αὐτοὺς δὲν τοὺς ἀρνήθηκε ὁ Κύριος, ἀλλὰ ἔδωσε τὴν εὐκαιρία καὶ σ’ αὐτοὺς καὶ σὲ ὅλους μας νὰ ἀναγεννηθοῦμε. Μετὰ, καὶ γιὰ ἕναν ἀκόμη λόγο ἐπικαλεῖται ὁΕὐαγγελιστὴς τοὺς προγόνους τοῦ Χριστοῦ. Οἱ Ἑβραῖοι ἀμελοῦσαν νὰ καλλιεργήσουν τὶςἀρετὲς τοῦ Θεοῦ καὶ ἐπέμεναν νὰ καυχῶνται γιὰ τοὺς προγόνους τους. Τὴν εὐγένεια τῶν προγόνων τους τὴν περιέφεραν σὰν ἀρετὴ δική τους καὶ καυχιόντουσαν γι’ αὐτὴν. Καταστέλλει τὸ ἐγωϊστικὸ φρόνημα τῶν Ἰουδαίων γιὰ τοὺς προγόνους τους, ἀφοῦ ἀνάμεσα σ’ αὐτοὺς ἦταν καὶ ἄνθρωποι ἁμαρτωλοὶ καὶ μάλιστα εἶχαν γεννηθεῖ ἀπὸ παράνομους γάμους. Ὁ Χριστὸς δέθηκε μὲ τὴν ἀνθρώπινη φύση καὶ τὴν ἔσωσε.
Ἄλλος λόγος ποὺ ἀναφέρονται οἱ πρόγονοι τοῦ Χριστοῦ στὸ σημερινὸ ἀνάγνωσμα εἶναι πὼς μερικοὶ ἀπὸ αὐτοὺς εἶναι τύποι τοῦ Χριστοῦ· π.χ. ὁ Δαυῒδ εἶναι τύπος τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ἐπίσης ὁ Ἰωσὴφ εἶναι τύπος τοῦ Χριστοῦ. Ὁ Ἄβελ εἶναι τύπος τοῦ Χριστοῦ κ.ἄ. Γενικὰ θὰ μποροῦσαμε νὰ ποῦμε πὼς στὴν θέση τοῦ παλαιοῦ Ἀδὰμ μπῆκε ὁ νέος Ἀδάμ, ποὺ εἶναι ὁ Χριστός. Ὁ Θεὸς μὲ πολλὲς συμβολικὲς παραστάσεις καὶ τύπους προετοίμαζε τὸν λαὸ νὰ δεχθεῖ τὸν Υἱό Του. Παρέτρεχαν οἱ γενεές καὶ οἱ ἄνθρωποι καὶ πάντοτε περίμεναν μὲ νοσταλγία τὴν ἔλευση τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ. Τὸ γεναλογικὸ δένδρο δείχνει τὴν πορεία τοῦ ἀνθρωπίνου γένους, μέχρις ὅτου ἔλθει ὁ Χριστὸς, ποὺ ἀνακαίνισε τὴν φύσημας. Ὅλοι αὐτοὶ οἱ τύποι τοῦ Χριστοῦ, σὰν ἀστέρια πρωϊνὰ προμήνυαν στοὺς ἀνθρώπουςτὴν ἀνατολὴ τοῦ ἡλίου τῆς δικαιοσύνης, τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ.
Ἀνάμεσα στοὺς προγόνους τοῦ Χριστοῦ εἶναι καὶ ἐθνικὲς στὸ θρήσκευμα γυναῖκες.Αὐτὲς εἶναι ἡ Θάμαρ καὶ ἡ Μωαβίτισσα Ρούθ. Ἀναφέρονται οἱ γυκαῖκες αὐτές, γιὰ νὰφανεῖ πὼς ὁ Χριστὸς ἀνήκει σ’ ὅλο τὸν κόσμο. Δὲν μπορεῖ νὰ τὸν διεκδικήσει κανέναςἄνθρωπος, οὔτε κάποιο ἔθνος. Ἀνήκει σ’ ὅλους τοὺς ἀνθρώπους. Ἦλθε γιὰ νὰ θεραπεύσειτὰ τραύματα ὅλων τῶν ἀνθρώπων ὅλων τῶν ἐθνῶν. Ἔβαλε μέσα στὴν αὐλὴ τῆς Ἐκκλησίας ὅλους τοὺς ἀνθρώπους. Ὁ Χριστὸς εἶναι ὁ πατέρας ὅλων μας.Ἕναν ἄνθρωπο ἐνάρετο δὲν τὸν βλάπτει ἡ κακότητα τῶν προγόνων του. Δὲν χρειάζεται γιὰ νὰ μποῦμε στὴν Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν νὰ ἔχουμε εὐγενῆ καταγωγὴ κατὰ κόσμον, ἀλλὰ ἐνάρετη ζωή.
Ἡ ἀνθρώπινη φύση ἀπὸ μόνη της ἔχει εὐγενῆ τὴν καταγωγή,γιατὶ ἕλκει τὴν ὀντότητά της ἀπὸ τὸν ἴδιο τὸν Θεό. Φέρει μέσα της τὸ ζωοποιὸ ἐμφύσηματοῦ Δημιουργοῦ. Τώρα μάλιστα μὲ τὸν Χριστό, ὅσοι ντυθήκαμε Αὐτόν, γίναμε καὶ παιδιὰτοῦ Θεοῦ τοῦ Ὑψίστου. Φέρουμε πάνω μας τὴν ἰδέα, δηλαδὴ τὴν μορφὴ τοῦ Χριστοῦ.Εἴμαστε θεοειδεῖς. Μέσα στὴν Ἐκκλησία μὲ τὰ μυστήρια καὶ τὴν προσευχὴ ὅλοι ἀποκτοῦμε τὴν εὐγένεια τοῦ Χριστοῦ. Χαριτώνεται ὁ ἄνθρωπος μέσα στὴν πνευματικὴ ζωὴ καὶ γίνεταιυἱὸς τοῦ Θεοῦ κατὰ χάριν. Δὲν ὑπάρχει μεγαλύτερος τίτλος εὐγενείας ἀπ’ αὐτόν. Αὐτὸν τὸν τίτλο ἂς ἐπιδιώξουμε μὲ τὸν συνεχῆ ἀγῶνα μας νὰ ἀποκτήσουμε, γιὰ νὰ γίνουμε ἀδέλφιατοῦ Χριστοῦ καὶ παιδιὰ τοῦ Θεοῦ. Ὅσο ζοῦμε τὸν Χριστό, τόσο καὶ ἐξευγενιζόμαστε καὶ γινόμαστε καινούργιοι ἄνθρωποι.
Νὰ δώσει ὁ ἐνσαρκωθεὶς Κύριος νὰ ἀποκτήσουμε αὐτὴ τὴν πνευματικὴ εὐγένεια.
Ἀμήν.
Ἐπιμέλεια κειμένου π. Κωνσταντῖνος Πασχάλης
