Ἡ γνῶσις ἀπὸ τὰ παθήματα καὶ οἱ διδασκαλίες ἀπὸ τὸν πόνο εἶναι ὁ μοναδικὸς δρόμος ποὺ μπορεῖ νὰ διδάξη κάτι τοὺς ἀνθρώπους.
Σ᾿ ἐμᾶς ὅλα τὰ βάσανα μᾶς ἔρχωνται ἀπὸ τὰ λάθη μας καὶ ὄχι ἀπὸ τὸν Θεό. Αὐτὸς μόνο τὰ ἀνέχεται καὶ καθαρίζει μὲ αὐτὰ τὶς ἐνοχές μας. Οἱ ἄνθρωποι πολὺ δύσκολα ἀντιλαμβάνονται ὅτι ἡ διόρθωσις μέσῳ τῶν θλίψεων, ἀποδεικνύει ὄχι τὴν ἐγκατάλειψη, ἀλλ τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ. Μάλιστα, ἀκόμη κι ἀπ᾿ αὐτὰ γνωρίζουμε ὅτι ὁ Θεὸς ἔχει φροντίδα γιὰ ἐμᾶς, ἐὰν θὰ ἔχουμε δοκιμασίες.
Ὄντας πάγκαλος καὶ πάνσοφος ὁ Θεὸς μᾶς συμπεριφέρεται στοργικὰ καὶ μᾶς καθαρίζει μὲ τὴν εὐσπλαγχνία, εἴτε τὸ θέλουμε, εἴτε δὲν τὸ θέλουμε, εἴτε τὸ καταλαβαίνουμε τώρα, εἴτε θὰ τὸ κατανοήσουμε ἀργότερα. Διότι: «Κύριος μακρόθυμος καὶ μεγάλη ἡ ἰσχὺς αὐτοῦ, καὶ ἀθῶον οὐκ ἀθωώσει Κύριος…» (Ναοὺμ 1,3).
Αὐτὸς περιμένει ἕνα διάστημα καὶ βλέπει: Βιαζόμεθα νὰ ζήσουμε μὲ μετάνοια καὶ καλὰ ἔργα ἤ ὄχι; Στὴν συνέχεια διδασκόμεθα ἀπὸ τὶς στενοχώριες αὐτῶν ἤ περιμένουμε νὰ συντριβοῦμε κι ἐμεῖς στὸ κεφάλι, ὅπως κι αὐτοί;
Ὁ Θεὸς θέλει νὰ βοηθήση ὅλους, ἀλλὰ δὲν δέχονται πάντες τὴν ἀγάπη Του αὐτή. Ἔτσι γίνεται, διότι ὑπάρχουν ἄνθρωποι ἁμαρτωλοί, οἱ ὁποῖοι δὲν ἔχουν στενοχώριες. Αὐτοὺς τοὺς ἔχει ἀρνηθῆ ὁ Κύριος. Διότι δὲν ἀντιλαμβάνονται τίποτε ἀπὸ τὴν πατρική Του φροντίδα γι’ αὐτούς καὶ τοὺς ἄφησε νὰ ζοῦν μέσα στὶς ἁμαρτίες τους.
Ἔτσι λοιπόν, δὲν εἶναι μακάριοι, ὅσοι δὲν ἔχουν στενοχώριες σ᾿ αὐτὴ τὴν ζωή. Διότι, γνωρίζοντας ὁ Θεὸς ὅτι δὲν ἔχουν μυαλὸ νὰ κατανοήσουν τὴν ὁδό, δὲν φροντίζει νὰ τοὺς διορθώσει μέσῳ θλίψεων καὶ περιπετειῶν στὸν κόσμο αὐτόν, ἀλλὰ τοὺς ἑτοιμάζει τὴν ἄλλη τιμωρία.
Ἡ πιὸ μακρυνὴ ὁδὸς ἐπὶ τῆς γῆς εἶναι ἀπὸ τ᾿ αὐτιὰ μέχρι τὴν καρδιά, ὥστε περνοῦν ὁλόκληρα χρόνια, γιὰ νὰ φθάση κάποιος στὸ τέλος τοῦ δρόμου αὐτοῦ. Γι᾿ αὐτό, ἐπειδὴ τὸ μάτι τῆς συνειδήσεως ἔχασε πλέον τὴν ὅρασή του καὶ οὔτε τ᾿ αὐτιὰ ἀκούουν τὸ κάλεσμα τοῦ λόγου γιὰ τὴν πέραν τοῦ τάφου ζωήν, ὁ ἐλεήμων Θεὸς γιὰ νὰ μὴ χάση τοὺς ἀνθρώπους, τοὺς στέλλει μία πιὸ δυνατὴ κλῆσι, ἡ ὁποία πολὺ τοὺς πονεῖ καὶ εἶναι τὰ βάσανα τῆς ζωῆς.
Οἱ θλίψεις τῆς ζωῆς ὁδηγοῦν τοὺς ἀνθρώπους σ᾿ ἕνα σκληρότερο δρόμο, ἀναγκάζοντάς τους νὰ ἀναζητήσουν καὶ γνωρίσουν τὸν Θεό. Οἱ στενοχώριες δὲν εἶναι ἔργο τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ συνέπειες τῶν σφαλμάτων μας, συνέπεια τὴν ὁποία ἀνέχεται ὁ Θεὸς καὶ τὴν δεχόμεθα ἐμεῖς γιὰ τὴν πνευματική μας σοφία.
Ὁ ἄνθρωπος προσεύχεται στὸν Θεὸ νὰ τὸν λυτρώση ἀπὸ στενοχώριες καὶ ὁ Θεὸς παρακαλεῖ τὸν ἄνθρωπο ν᾿ ἀλλάξει συμπεριφορά. Κρίνετε τώρα, ποιὸς ποιὸν πρέπει ν᾿ ἀκούσει πρῶτος;
Οἱ δοκιμασίες τῆς ζωῆς μας εἶναι μία σκληρὴ φωνὴ τοῦ Θεοῦ πρὸς τοὺς δύσκολους καὶ πονηροὺς ἀνθρώπους.
Οἱ στενοχώριες πλένουν τὰ στίγματα τῶν ἁμαρτιῶν ἀπὸ τὸν ἀόρατο χιτῶνα τους.
Οἱ δοκιμασίες καὶ ταραχὲς τῆς ζωῆς ἔχουν κι αὐτὲς ἕνα σκοπό: Μᾶς προκαλοῦν στὴν ἀνεύρεση τοῦ σκοποῦ γιὰ τὸν ὁποῖον μᾶς ἔφερε ἐδῶ ὁ Θεός, διότι τὸ τέλος μας πρέπει νὰ εἶναι ἡ αἰωνιότητα μέσα στὴν εἰρήνη. Ἐπίσης, μᾶς καθοδηγοῦν στὴν ἀνεύρεσι τοῦ ἰδίου τοῦ ἑαυτοῦ μας, σὰν κτισμάτων τοῦ Θεοῦ, ποὺ εἴμεθα καλεσμένοι νὰ φθάσουμε στὴν ἐλευθερία τοῦ πνεύματος.
Οἱ παροῦσες θλίψεις δὲν εἶναι ἄξιες νὰ τεθοῦν στὴν ζυγαριὰ μὲ τὴν μελλοντικὴ δόξα ποὺ μᾶς περιμένει.
Μὴ παραπονούμεθα γιὰ τὶς θλίψεις ποὺ ἔρχονται στὴν ζωή μας.
Κανεὶς ἀπὸ τοὺς Ἁγίους δὲν λυτρώθηκε τελείως ἀπὸ τὴν ὁποιαδήποτε σωματική του βάσανο, γιὰ νὰ μὴ χαθῆ τελείως στὸ τέλος τῆς ζωῆς του.
(Μακαριστοῦ Γέροντος Ἀρσενίου Μποκᾶ, Ρουμάνου ἱερομονάχου)
Ἐπεξεργασία κειμένου: π. Σάββας Γεωργιάδης
