Μάρτιος 2024
Τὰ γεγονότα ποὺ ἀναφέρονται στὴν Δευτέρα Παρουσία τοῦ Χριστοῦ, λέγονται ἐσχατολογικά. Ὅταν, λοιπόν,κάνουμε λόγο γιὰ ἐσχατολογικὰ γεγονότα, ἐννοοῦμε κυρίως ὅλα ἐκεῖνα ποὺ θὰ συμβοῦν μὲ τὴν Δευτέρα ἔλευση τοῦ Χριστοῦ γιὰ νὰ κρίνει τοὺς ἀνθρώπους. Τὰ ἔσχατα ἤδη εἶναι παρόντα, ἀφοῦ οἱ Ἅγιοι ἀπολαμβάνουν τὴν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἀπὸ τὴν παροῦσα ζωή.
Ὁ ἀπόστολος Παύλος διδάσκει ὅτι, ὅταν θὰ ἔλθει ὁ Υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου οἱ δίκαιοι θὰ ἀρπαγοῦν «ἐν νεφέλαις εἰς ἀπάντησιν τοῦ Κυρίου εἰς ἀέρα» (Α΄Θεσ. δ΄ 17). Καὶ στὴν Ἀποκάλυψη εἶναι γραμμένο: «Ἰδοῦ ἔρχεται μετὰ τῶν νεφελῶν καὶ ὄψεται Αὐτὸν πᾶς ὀφθαλμός» (Ἀποκ. α΄ 7).
Σὲ ὅλη τὴ βιβλικοπατερικὴ παράδοση ἀναφέρεται ὅτι ὁ Χριστὸς πρόκειται νὰ ἔλθει ἐκ νέου στὸν κόσμο γιὰ νὰ κρίνει τοὺς ἀνθρώπους: «Ὅταν ἔλθη ὁ Υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐν τῇ δόξῃ αὐτοῦ» (Ματθ. κε΄ 31), «τότε ὄψονται τὸν Υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου ἐρχόμενον ἐν νεφέλαις» (Μάρκ. ιγ΄ 26).
Στὶς Πράξεις τῶν Ἀποστόλων, ὅπου περιγράφεται ἡ Ἀνάληψη τοῦ Χριστοῦ, οἱ Ἄγγελοι εἶπαν στοὺς ἔκπληκτους μαθητές: «Ἄνδρες Γαλιλαῖοι τί ἐστήκατε ἐμβλέποντες εἰς τὸν οὐρανόν; Οὖτος ὁ Ἰησοῦς ὁ ἀναληφθεὶς ἀφ’ ὑμῶν εἰς τὸν οὐρανόν, οὖτως ἐλεύσεται, ὄν τρόπον ἐθεάσασθε αὐτὸν πορευόμενον εἰς τὸν οὐρανόν» (Πραξ. α΄ 11).
Ὁ Εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης συνδέει τὴν ἡμέρα αὐτὴ μὲ τὰ ἔσχατα καὶ τὴν χαρακτηρίζει ἐσχάτη ἡμέρα, λέγοντας ὅτι θὰ ἀναστήσει τὸν ἄνθρωπο «ἐν τῇ ἐσχάτῃ ἡμέρα» (Ἰωάν. στ΄ 39) καὶ χαρακτηρίζεται ὡς ἡμέρα τῆς ἐπιφανείας τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ (Τίτ. στ΄ 13).
Τὰ χωρία αὐτὰ δείχνουν τὴν πίστη τῆς Ἐκκλησίας, ἡ ὁποία στηρίζεται τόσο στοὺς ἀποκαλυπτικοὺς λόγους τοῦ Ἴδιου τοῦ Χριστοῦ, ὅσο καὶ στὴν βεβαιότητα τῶν Ἀποστόλων ὅτι θὰ ἔλθει, ὁπωσδήποτε, ἡ ἡμέρα κατὰ τὴν ὁποία θὰ γίνει ἡ συντέλεια αὐτοῦ τοῦ κόσμου καὶ θὰ ἔλθει ὁ Χριστὸς νὰ κρίνει τοὺς ἀνθρώπους, οἱ ὁποῖοι θὰ ἔχουν ἀναστηθεῖ.
«Περὶ δὲ τῆς ἡμέρας ἐκείνης ἢ τῆς ὥρας οὐδεὶς οἶδεν, οὐδὲ οἱ ἄγγελοι ἐν οὐρανῷ, εἰ μὴ ὁ Πατήρ» (Μαρκ. ιγ΄ 32).
«Οὐκ ὑμῶν ἐστι γνῶναι χρόνους ἢ καιροὺς οὕς ὁ Πατὴρ ἔθετο ἐν τῇ ἰδίᾳ ἐξουσία» (Πραξ. α΄ 7).
Παρὰ τὸ ἄγνωστο καὶ αἰφνίδιο τῆς ἡμέρας ἐκείνης, ὑπάρχουν μερικὰ γνωρίσματα, ποὺ δηλώνουν τὸν ἐρχομό της (Ματθ. κδ΄).
Τὰ βασικὰ σημεῖα, ὅπως τὰ περιγράφει ὁ Χριστός, εἶναι ὅτι θὰ κηρυχθεῖ τὸ Εὐαγγέλιο σὲ ὅλη τὴν κτίση, θὰ ἐπισυμβοῦν πόλεμοι, διωγμοί, λιμοί, σεισμοί κλπ., θὰ ἐπικρατεῖ στὴν οἰκουμένη μεγάλη ἀποστασία τῶν ἀνθρώπων καὶ θὰ ἐμφανισθοῦν πολλοὶ ψευδοπροφῆτες. Ὁ ἀντίχριστος, μὲ τὰ σημεῖα ποὺ θὰ ἐπιτελεῖ, θὰ ἐπιδιώκει νὰ πλανᾶ ἀκόμη καὶ τοὺς ἐκλεκτούς.
Ἡ Ἐκκλησία καλλιεργεῖ τὸ ἐσχατολογικὸ κήρυγμα, ἀλλὰ ταυτόχρονα ἐπισημαίνει ὅτι χρειάζεται πνευματικὴ σύνεση καὶ διάκριση, γιὰ νὰ ἑρμηνεύονται τὰ γεγονότα, μὲ μοναδικὸ σκοπὸ νὰ ὁδηγήσουν τὸν λαὸ στὴν μετάνοια καὶ τὴν ἐπιστροφὴ στὸν Θεό.
Ὁ ἅγιος Συμεὼν ὁ Νέος Θεολόγος λέγει ὅτι ἡ ἡμέρα τῆς ἐλεύσεως τοῦ Χριστοῦ ὀνομάζεται ἡμέρα τοῦ Κυρίου, «ἐπειδὴ Αὐτὸς ὁ τῶν ἀπάντων Θεὸς καὶ Δεσπότης θὰ λάμψη τῇ δόξῃ τῆς ἰδίας Θεότητος». Ὅλα τὰ ὁρατὰ θὰ ὑποχωρήσουν καὶ θὰ δώσουν τόπο στὸν ποιητὴ τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς. Καὶ τότε θὰ εἶναι ὁ μόνος «ἡμέρα τε καὶ Θεός». Θὰ ὑπάρχει κρίση, θὰ ὑπάρχει εὐφροσύνη τῶν δικαίων καὶ ὀδύνη τῶν ἁμαρτωλῶν, θὰ ὑπάρχει κόλαση καὶ Παράδεισος, ἀλλὰ αὐτὰ δὲν θὰ εἶναι αἰσθητά. Ἀκόμη καὶ τὸ πῦρ τῆς κολάσεως δὲν θὰ εἶναι κτιστὸ καὶ αἰσθητό, ἀλλὰ ἄκτιστο.
Δὲν πρέπει νὰ στεκόμαστε στὰ αἰσθητὰ παραδείγματα καὶ νὰ χάνουμε τὴν οὐσία τῶν λεγομένων. Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς παρουσιάζει τὴν διαφορὰ μεταξὺ αὐτῶν τῶν δύο Παρουσιῶν, λέγοντας ὅτι κατὰ τὴν πρώτη Παρουσία κρυπτόταν ἡ δόξα τῆς Θεότητάς Του κάτω ἀπὸ τὴν σάρκα, ποὺ ἀνέλαβε ἀπὸ μᾶς γιὰ τὴν σωτηρία μας. Τότε ὅμως, κατὰ τὴν Δευτέρα Παρουσία, «πᾶσαν ἀποκαλύπτει τὴν δόξαν Του», περιαυγάζοντας τὰ πέρατα τῆς οἰκουμένης μὲ τὶς ἀκτίνες τῆς Θεότητός Του.
Στὸ Σύμβολο τῆς Πίστεως δίνουμε τὴν ὁμολογία: «καὶ πάλιν ἐρχόμενον μετὰ δόξης κρίναι ζώντας καὶ νεκροὺς οὗ τῆς Βασιλείας οὐκ ἔσται τέλος».
Ἀπό τὸ βιβλίο «Ἡ ζωὴ μετὰ τὸν θάνατο», Μητροπ. Ναυπάκτου Ἱεροθέου.
Ἐπιμέλεια κειμένων: Πρωτοπρ. Γεώργιος Καλαντζῆς
Μάρτιος 2024