Ἅγιος Συμεὼν ὁ Νέος Θεολόγος - Πτωχός φιλάδελφος

Ὁμιλία 11/10/2022

Εὐχαριστίες μετὰ δακρύων ὀφείλουμε στὸ ἔλεος τοῦ Κυρίου μας καὶ τὶς πρεσβεῖες τῆς Παναγίας μας, τοῦ Ἁγίου Γερασίμου καὶ πάντων τῶν Ἁγίων, ποὺ μᾶς ἀξιώνουν καὶ πάλιν νὰ βρεθοῦμε ἐπὶ τῷ αὐτῷ, σ’αὐτὴν τὴν συνάντηση, μὲ τὴν ἐλπίδα ὅτι, παρὰ τὶς ἀδυναμίες μας, ὁ Κύριος νὰ εὐρίσκεται ἀνάμεσά μας. Τὴν φετεινὴ χρονιὰ ἔχουμε τὴν ἰδιαίτερη εὐλογία, ἀρκετὲς Τρίτες, νὰ εἶναι προγραμματισμένοι -φροντίδα τοῦ πατρὸς Σάββα- σεβαστοὶ καὶ ἀξιόλογοι ὁμιλητὲς, ποὺ μὲ τὴν εὐλογία τους καὶ τὸν λόγον τους πολὺ θὰ μᾶς ὡφελίσουν.

Μαζὶ θὰ εἴμεθα ἐδῶ καὶ θὰ προσπαθήσουμε μὲ τὶς πρεσβεῖες τοῦ Ἁγίου Συμεὼν τοῦ Νέου Θεολόγου, μέσα ἀπὸ τὸ βιβλίο «Μέσα στὸ Φῶς τοῦ Χριστοῦ», νὰ κατανοήσουμε, ὅσο εἶναι δυνατὸν τὴν εὐαγγελικὴ «καινότητα» τῆς πνευματικῆς ἐμπειρίας.

Εἶναι λίγοι καὶ μεταξὺ τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας ἐκεῖνοι ποὺ τοὺς ἔχει δοθεῖ τὸ ἐπώνυμο τοῦ Θεολόγου. Μετὰ τὸν ἀπόστολο καὶ εὐγγελιστὴ Ἰωάννη τὸν Θεολόγο καὶ τὸν ἅγιο Γρηγόριο τὸν Θεολόγο, ἡ ζωντανὴ Ὀρθόδοξη Παράδοση ὀνόμασε τὸν ὅσιο Συμεών.

Περὶ τοῦ ἁγίου Συμεὼν πολλὴ συζήτηση ἐγένετο ἤδη καὶ ἀπὸ τοὺς σύγχρονούς του καὶ ὁ θαυμάσιος βίος του εἶναι γραμμένος ἀπὸ τὸν μαθητή του Νικήτα Στηθάτο, ὁ ὁποῖος μᾶς παρέχει πολλὰ σημαντικὰ στοιχεῖα γιὰ τὴν βιογραφία τοῦ ἁγίου Συμεὼν τοῦ Νέου Θεολόγου. Ὅμως πολὺ περισσότερα στοιχεῖα γιὰ μιὰ ἐσωτερικὴ βιογραφία τοῦ Ἁγίου, μᾶς παρέχουν τὰ θεόπνευστα ἔργα του.
Ὁ ἅγιος Συμεὼν ζοῦσε σὲ μιὰ ἐποχὴ τοῦ Βυζαντίου ποὺ ὁμοιάζει λίγο μὲ τὴν ἐποχή μας, ὅπου ἡ πνευματικὴ ζωὴ σὰν νὰ κινδύνευε νὰ τυποποιηθεῖ σὲ μιὰ ρουτίνα καὶ στασιμότητα. Σὰν νὰ εἶχε ξεχασθεῖ ἡ εὐαγγελικὴ «καινότης», ἡ πάντοτε νέα, δυναμικὴ καὶ κεχαριτωμένη ζωὴ ἐν Χριστῷ διὰ τῆς χάριτος τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Καὶ ἐπίσης, ἡ Θεολογία ἐμφανιζόταν ὡς μιὰ στεῖρα τήρηση ἢ τυπικὴ ἐπανάληψη τῆς Παραδόσεως, χωρὶς νὰ περνάει ἀπὸ ζωοποίηση τῆς προσωπικῆς ἐν Ἐκκλησίᾳ πεῖρας καὶ πνευματικῆς μαρτυρίας.

Διαβάστε περισσότερα: Ἅγιος Συμεὼν ὁ Νέος Θεολόγος - Πτωχός φιλάδελφος

Ὁ Τίμιος καὶ Ζωοποιὸς Σταυρός

Ὁ Τίμιος Σταυρὸς τοῦ Κυρίου ἀποτελεῖ τὸ ἁγιότερο σημεῖο καὶ Σύμβολο τῆς Πίστεως μας, ἀποτελεῖ κορυφαῖο σύμβολο θυσίας καὶ ἁγιασμοῦ, καὶ τὸ κυριότερο ὅπλο γιὰ κάθε δαιμονικὴ ἀπειλή. Ἡ Χάρη καὶ ἡ δύναμη τοῦ Τιμίου Σταυροῦ ὀφείλεται ὄχι στὸ σχῆμα του, ὅτι δηλαδὴ εἶναι σταυρός, ἀλλὰ στὸ ὅτι εἶναι ὁ σταυρὸς τοῦ Χριστοῦ, τὸ ὄργανο διὰ τοῦ ὁποίου ὁ Χριστὸς ἔσωσε τὸν κόσμο. Εἶναι τὸ θυσιαστήριο στὸ ὁποῖο προσέφερε τὸν Ἑαυτό Του θυσία γιὰ ὅλο τὸν κόσμο, ὡς θύτης καὶ ὡς θῦμα. Στὸν Σταυρὸ ἔζησε τὸν βαθύτερο πόνο καὶ τὸν μεγαλύτερο ἐξευτελισμὸ γιὰ ἐμᾶς.

Ἡ προβολὴ τοῦ Σταυροῦ σήμερα ἀποκτᾶ ἕνα πολὺ πιὸ οὐσιαστικὸ νόημα ἀπὸ αὐτὸ μιᾶς συμβολικῆς τελετῆς. Γιατὶ ὁ Σταυρὸς μπορεῖ νὰ γίνει σήμερα ἕνα σταθερό σημεῖο προσανατολισμοῦ γιὰ τὸν ἄνθρωπο ποὺ ψάχνει νὰ βρεῖ τὸν δρόμο του. Καὶ ὁ δρόμος ποὺ δείχνει ὁ Σταυρὸς δὲν εἶναι ἄλλος ἀπὸ αὐτὸν ποὺ ἀκολούθησε καὶ ὁ Χριστός. Ὁ Χριστὸς πάνω στὸν Σταυρὸ δὲν ἔχει ἀπολύτως τίποτε, εἶναι γυμνός, ἔχει χάσει τὰ πάντα· ἀκόμη καὶ τὰ ροῦχα Του τὰ μοίρασαν οἱ σταυρωτές Του. Καὶ ὅμως, αὐτὴν ἀκριβῶς τὴ στιγμὴ θὰ κερδίσει τὴ σωτηρία ὁλόκληρου τοῦ κόσμου.

Σ’ αὐτὸν τὸν δρόμο τῆς ἀγάπης καὶ τῆς θυσίας καλεῖ ὅλους τοὺς ἀνθρώπους ὁ Σταυρός. Τοὺς καλεῖ νὰ ἀρνηθοῦν ὅ,τι ἀγαποῦν περισσότερο, τὸν ἴδιο τους τὸν ἑαυτό -νὰ ἐγκαταλείψουν τὶς νόμιμες καὶ δίκαιες ἀπαιτήσεις τους, τίς φυσιολογικὲς καὶ δικαιολογημένες ἐπιθυμίες ποὺ ἔχει τὸ ἐγώ τους μέσα στὴ ζωή- τοὺς καλεῖ νὰ ἀρνηθοῦν τὴν ἀσφάλεια μιᾶς καλοβολεμένης καὶ καθωσπρέπει ζωῆς. Ταυτόχρονα, ὅμως, τοὺς βεβαιώνει πὼς μόνον ὅσα θυσιάσουν θὰ τὰ κερδίσουν πραγματικά. Δύσκολος, βέβαια, ὁ δρόμος αὐτός, ἀλλὰ εἶναι ὁ μόνος ἀπὸ τὸν ὁποῖο ἔχει ἀνάγκη σήμερα ὁ κόσμος, καθὼς εἶναι ὁ μόνος ποὺ παρέχει μιὰ ρεαλιστικὴ πρόταση νοηματοδότησης τῆς ζωῆς.

Ὁ Κύριος διδάσκει τοὺς μαθητές Του νὰ πορεύονται σταυρικά, νὰ ἔχουν στὴ ζωή τους σταυρώσιμη διάθεση καὶ ἀναστάσιμο ἦθος.
Ἀλλὰ τί σημαίνει νὰ ἀκολουθῶ τὸν Ἰησοῦ βαστάζοντας τὸ σταυρό μου, δηλαδὴ νὰ ζῶ σταυρικά;

Διαβάστε περισσότερα: Ὁ Τίμιος καὶ Ζωοποιὸς Σταυρός

Ἡ Κοίμησις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου

Στό κέντρο τοῦ καλοκαιριοῦ, καί μάλιστα στό κέντρο τοῦ μηνός Αὐγούστου, ἑορτάζουμε τήν ἑορτή τῆς Κοιμήσεως τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, ἀπό τήν ὁποία Θεοτόκο ὁ Χριστός προσέλαβε τήν ἀνθρώπινη φύση καί εἰσῆλθε στήν ἱστορία ὡς Θεάνθρωπος Χριστός.

Στήν ὑμνογραφία τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας ἡ Θεοτόκος χαρακτηρίζεται ὡς ‘μετά Θεόν ἡ θεός, τά δευτερεία τῆς Τριάδος ἡ ἔχουσα’. Ὁ χαρακτηρισμός Της αὐτός φαίνεται σέ ὁρισμένους ὑπερβολικός ἤ καί δογματικά ἀβάσιμος. Αὐτό, ὅμως, δέν εἶναι καθόλου ὀρθό, ἀλλά ἀντιθέτως ἀποδίδει τήν πεμπτουσία τῆς ὀρθόδοξης θεολογίας καί ἀνθρωπολογίας.
Τό πρόσωπο καί ὁ βίος τῆς Παρθένου ἔχουν ἐξέχουσα θέση στήν παρουσία καί τήν ζωή τῆς Ἐκκλησίας καί τῶν πιστῶν.

Τίς πρῶτες ἡμέρες τοῦ Αὐγούστου, μέχρι τήν προπαραμονή τῆς 15ης Αὐγούστου, ψάλλουμε στούς Ἱερούς Ναούς τίς Παρακλήσεις στήν Ὑπεραγία Θεοτόκο, τήν Μικρή καί τήν Μεγάλη Παράκληση, πού εἶναι γεμάτες ἀπό θεολογικά καί πνευματικά νοήματα. Μέ θεολογικές λέξεις καί θαυμαστές εἰκόνες παρουσιάζεται ὅλο τό παγκόσμιο ἔργο τοῦ Χριστοῦ καί τῆς Μητέρας Του.

Μέσα στίς Παρακλήσεις διεκτραγωδεῖται κατά ἕναν ἔντονο τρόπο ὁ πόνος στήν ζωή τοῦ ἀνθρώπου, πόνος σωματικός, πόνος ἐσωτερικός καί μυστικός, πόνος πνευματικός, πόνος πρόσκαιρος καί διαχρονικός. Ὁ ἄνθρωπος εἶναι γεμάτος ἀπό τόν πόνο πού προέρχεται ἀπό τό θνητό καί παθητό σῶμα του, καί ἐκφράζεται μέ τίς ἀσθένειες, τίς ἁμαρτίες, τά πάθη, τήν ὀρφάνια, τήν μοναξιά, τήν προδοσία ἀπό τούς ἀνθρώπους, τήν στέρηση τῆς ἀγάπης, τήν ἀπελπισία, τήν ἀβεβαιότητα τοῦ μέλλοντος. Ὁ ἄνθρωπος εἶναι βουτηγμένος μέσα στόν πόνο ἀπό τήν πρώτη ἡμέρα τῆς γεννήσεώς του μέχρι τό τέλος τῆς βιολογικῆς του ζωῆς.

Διαβάστε περισσότερα: Ἡ Κοίμησις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου

Λόγος στὴν Θεία Μεταμόρφωση τοῦ Κυρίου

Iδοὺ καιρὸς εὐπρόσδεκτος, ἡμέρα σωτηρίας, ποὺ δὲν μετρεῖται μὲ διαστήματα, δὲν αὐξομειώνεται, δὲν διακόπτεται ἀπὸ νύκτα. Αὐτὸς ὁ ἥλιος, ἀφ᾽ ὅτου φιλανθρώπως ἔλαμψε σὲ μᾶς μὲ εὐδοκία τοῦ Πατρὸς καὶ συνεργία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καὶ μᾶς ἐξήγαγε ἀπὸ τὸ σκοτάδι στὸ θαυμαστό Του φῶς, συνεχίζει γιὰ πάντα νὰ λάμπει ὡς ἄδυτος ἥλιος.
«Τὸν καιρὸ ἐκεῖνο παραλαμβάνει ὁ Ἰησοῦς τὸν Πέτρο, τὸν Ἰάκωβο καὶ τὸν Ἰωάννη καὶ τοὺς ἀνεβάζει σὲ ὄρος ὑψηλὸ κατ᾽ ἰδίαν. Ἐκεῖ μεταμορφώθηκε ἐνώπιόν τους καὶ ἔλαμψε τὸ πρόσωπό Του ὅπως ὁ ἥλιος» (Ματθ. 17, 1).

Ὁ Κύριος μιλοῦσε συχνότατα γιὰ τὴν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ καὶ θέλησε καὶ νὰ δείξῃ τὴν Βασιλεία Του, βεβαιώνοντας τὴν ἀλήθεια τοῦ κηρύγματός Του, ἀλλὰ καὶ προετοιμάζοντας τοὺς Μαθητές Του γιὰ τὰ ἐπερχόμενα παθήματά Του. Μὲ τὴν Θεία Μεταμόρφωση ἔδειξε σ’ αὐτοὺς τὴν Βασιλεία Του πρὶν ἀπὸ τὸ Πάθος Του, καὶ τὴν δύναμή Του πρὶν ἀπὸ τὸ θάνατό Του, καὶ τὴν δόξα Του πρὶν ἀπὸ τὸν ἐξευτελισμό Του, ὥστε νὰ γνωρίσουν ὅτι δὲν σταυρώθηκε ἀπὸ ἀδυναμία, ἀλλὰ ἀπὸ φιλανθρωπία.
Σ’ αὐτὸ τὸ ὑπερμέγιστο γεγονὸς ἀποκαλύπτεται ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Ὅσοι ἀξιωθοῦν νὰ συμμετάσχουν στὴν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, θὰ βρίσκονται μέσα στὸ Φῶς καὶ θὰ ζοῦν τὴν αἰώνια μακαριότητα.

Μεταμορφώθηκε ὁ Χριστὸς, ὄχι παίρνοντας ὅ,τι δὲν εἶχε, οὔτε μεταβαλλόμενος σὲ ὅ,τι δὲν ἦταν, ἀλλὰ φανερώθηκε στοὺς μαθητές Του, ὅπως πραγματικὰ ἦταν. Ἀποκάλυψε στοὺς Ἀποστόλους «τὴν δόξα τῆς Θεότητός Του, ποὺ ἦταν ἄγνωστη καὶ κρυμμένη στὴν ἀνθρώπινη φύση Του», «μετασκευάζων ἐπὶ τὸ θειότερον τοὺς ὀφθαλμούς των».
Ὁ Χριστὸς μεταμορφώθηκε γιὰ νὰ φανερώσει σ’ ἐμᾶς αἰσθητὰ τὴν μεταμόρφωση ποὺ μέλλει νὰ ὑποστεῖ ἡ φύση μας, καὶ τὸν δεύτερο σωτήριο ἐρχομό Του, ὁ ὁποῖος θὰ γίνει πάνω στὶς νεφέλες, καθὼς εἶναι κριτὴς ζωντανῶν καὶ νεκρῶν. Γι’ αὐτὸ ἐμφάνισε τὸν Μωυσῆ καὶ τὸν Ἠλία, γιὰ νὰ παρουσιάσει τὰ δείγματα τῶν ἀρχαίων προσώπων.

Διαβάστε περισσότερα: Λόγος στὴν Θεία Μεταμόρφωση τοῦ Κυρίου